Κάπου στα μέσα της δεκαετίας του ΄80, ήμουν μαθητής στην Τρίτη Λυκείου… Λίγο πριν τις κρίσιμες εξετάσεις, όπως ήταν φυσικό είχα τεράστιο άγχος. Τότε ακριβώς ο μαθηματικός μας, ο κ. Γιώργος Παππάς (καλή του ώρα…), στην «τελική ευθεία» αντί να εντείνει τις επαναλήψεις, αρκούνταν μόνο στο να μας συμβουλεύει… «Παιδιά, η σωστή διατροφή παίζει πολύ σημαντικό ρόλο στην καλή εγκεφαλική κατάσταση και επομένως στην επιτυχία σας», σημείωνε με έμφαση! Η κατάλληλη διατροφή κατά τη φάση του διαβάσματος εξασφαλίζει, σε συνδυασμό με την άρτια προετοιμασία, τη μέγιστη επίδοση. Την ώρα που διακυβεύονται οι κόποι μίας ολόκληρης χρονιάς, θα πρέπει ο μαθητής – φοιτητής να βρίσκεται σε πλήρη πνευματική διαύγεια. Πως θα το πετύχει αυτό; Απλά, προετοιμάζοντας τον εαυτό του κατάλληλα μέσω της σωστής διατροφής. Σε αντίθετη περίπτωση θα μοιάζει με ένα αγωνιστικό αυτοκίνητο που διαθέτει όλα τα εφόδια να κερδίσει τον αγώνα, αλλά που τελικώς μένει από… βενζίνη.
Με βάση λοιπόν την παραπάνω άποψη, είναι πολύ σημαντικό οι μαθητές – φοιτητές να κατανοήσουν ότι η επιλεκτική και περιεκτική διατροφή αποτελεί σοβαρό μέρος της ευρύτερης προετοιμασίας και ετοιμότητάς τους. Εκτός των άλλων ωφελειών, θα τους αυξήσει την αυτοπεποίθηση και την αισιοδοξία. Πιο συγκεκριμένα, η καθημερινή κατανάλωση πρωινού αλλά και η καλή κατανομή των υπόλοιπων γευμάτων ασκούν σημαντική επίδραση στην πνευματική απόδοση. Το πρωινό σχετίζεται άμεσα με τη γνωσιακή λειτουργία και την πνευματική απόδοση καθώς παρέχει γλυκόζη στον εγκέφαλο, ο οποίος εξαρτάται αποκλειστικά από την παροχή γλυκόζης. Οι μαθητές που καταναλώνουν πρωινό έχουν καλύτερη μνήμη, βελτιωμένη ικανότητα συγκέντρωσης, μάθησης και επίλυσης προβλημάτων. Επιπλέον, η συστηματική λήψη πρωινού μειώνει το άγχος, το οποίο είναι συνήθως ιδιαίτερα αυξημένο την περίοδο των εξετάσεων, και παράλληλα βελτιώνει τη διάθεση. Επιπλέον, υπάρχουν συγκεκριμένα θρεπτικά συστατικά που διαδραματίζουν κρίσιμο ρόλο για την πνευματική απόδοση των μαθητών. Αυτά είναι η βιταμίνη Α, η βιταμίνη Ε, η βιταμίνη D και φυσικά τα ω-3 λιπαρά. Το κάθε ένα από αυτά τα θρεπτικά συστατικά συνεισφέρει με τον τρόπο του στην καλή λειτουργεία του ανοσοποιητικού και επιπλέον στην αυξημένη πνευματική διαύγεια. Ειδικότερα, η βιταμίνη Α συμβάλει στις ειδικές λειτουργίες των διαφόρων κύτταρων του εγκεφάλου. Με τον τρόπο αυτό βελτιώνει την γνωσιακή διαδικασία. Η βιταμίνη Ε, ως μία ισχυρή αντιοξειδωτική ουσία, επίσης διαδραματίζει κομβικό ρόλο στη διαφοροποίηση και στον πολλαπλασιασμό ζωτικών εγκεφαλικών κυττάρων. Λόγω της συγκεκριμένης ιδιότητας της βελτιώνει αποδεδειγμένα τη μνήμη και την πνευματική συγκέντρωση. Η βιταμίνη D συμβάλλει καθοριστικά στον έλεγχο της φυσιολογικής έκφρασης των κυττάρων, τόσο του ανοσοποιητικού όσο και της ευρύτερης εγκεφαλικής περιοχής. Με απλά λόγια είναι εκείνη που ρυθμίζει το σύνολο του ανθρώπινου σώματος ώστε να συμπεριφερθεί φυσιολογικά, απαντώντας με ευστοχία στα διάφορα νοητικά ζητούμενα. Για του λόγου το αληθές, έχει βρεθεί ότι παιδιά σχολικής ηλικίας με χαμηλά επίπεδα βιταμινών Α και Ε παρουσιάζουν χαμηλότερες επιδόσεις σε τεστ γνωσιακής απόδοσης. Την ίδια ώρα η βιταμίνη D, φαίνεται πως επηρεάζει καθοριστικά την απόδοσή τους κυρίως μέσω της επίδρασής της στη μνήμη. Τέλος, τα ω-3 λιπαρά οξέα (ειδικά το EPA και το DHA) κατέχουν σημαντικό ρόλο για την καλή λειτουργία του κεντρικού νευρικού συστήματος και σχετίζονται με την ανάπτυξη της ικανότητας προσοχής και επίλυσης προβλημάτων.
Οι τροφές που περιλαμβάνουν τα παραπάνω ζωτικά θρεπτικά συστατικά είναι πολλές και διαφορετικές (πουλερικά, όσπρια, ξηροί καρποί, αβγά, συκώτι, λιπαρά ψάρια και θαλασσινά). Υπάρχει ωστόσο μία τροφή, η οποία μπορεί να τροφοδοτήσει επαρκώς με όλα τα παραπάνω θρεπτικά συστατικά τον παιδικό και εφηβικό οργανισμό. Αυτή είναι κατηγορηματικά το μουρουνέλαιο. Το μουρουνέλαιο (ηπατοϊχθυέλαιο) αποτελεί ένα είδος ιχθυελαίου, το οποίο εξάγεται από το συκώτι λιπαρών ψαριών. Το διατροφικό πλεονέκτημα του είναι ότι είναι πλούσιο σε βιταμίνη D (D3) και σε ω-3 λιπαρά (DHA και ΕΡΑ). Περιέχει δηλαδή έναν μοναδικό και ιδιαίτερο διατροφικό συνδυασμό, ο οποίος δεν παρουσιάζεται πουθενά αλλού. Ταυτόχρονα, περιέχει σημαντική ποσότητα βιταμίνης Α και βιταμίνης Ε για αντιοξειδωτική προστασία των ω-3 (Mollers.gr). Σχετικά με την ωφελιμότητά του στην ενίσχυση του παιδικού και εφηβικού οργανισμού, η απάντηση δεν θα μπορούσε να είναι πιο πειστική από το αναμφισβήτητο γεγονός της ευρείας κατανάλωσής του από τα ελληνόπουλα που μεγάλωσαν στην δεκαετία του 1960. Είναι γνωστό ότι στην Ελλάδα τουλάχιστον τη συγκεκριμένη δεκαετία, το μουρουνέλαιο ως συμπυκνωμένη πηγή ζωτικών θρεπτικών συστατικών, χαρακτήρισε διατροφικά τα παιδιά εκείνης της γενιάς. Χιλιάδες παιδιά ήπιαν (ομολογουμένως όχι πάντα με ευχαρίστηση) μουρουνέλαιο, το οποίο οι γονείς τους τους έδιναν πολλές φορές με το ζόρι λόγω της ιδιαίτερης γεύσης του. Ως διατροφολόγος, σκέφτομαι πολλές φορές ότι όλες οι διατροφικές συμβουλές των γονιών και των παππούδων μας, επιβεβαιώνονται μία προς μία μέσα από τη σημερινή επιστημονική έρευνα. Αυτό δεν θα μπορούσε να μην συμβαίνει και για το μουρουνέλαιο.
Τα υψηλά διατροφικά χαρακτηριστικά και η ασφάλεια του μουρουνέλαιου απαντούν θετικά και με σαφήνεια στο ερώτημα που μου υποβάλλουν συχνά οι γονείς, για το εάν τα παιδιά τους θα πρέπει να λαμβάνουν μουρουνέλαιο στην περίοδο των εξετάσεων. Κατηγορηματικά λοιπόν, τα παιδιά και τα νεαρά άτομα μπορούν να ωφεληθούν ουσιαστικά από το μουρουνέλαιο, βελτιώνοντας ουσιαστικά την εγκεφαλική τους λειτουργία. Βέβαια, προκειμένου να επωφεληθούν μέγιστα από τα πολλαπλά οφέλη που προσφέρει είναι πολύ σημαντικό να καταναλώνουν μουρουνέλαιο υψηλής ποιότητας, όπως είναι το MÖLLER’S! Το μουρουνέλαιο Moller’s το συνοδεύουν αυστηροί έλεγχοι ποιότητας και προδιαγραφές κατά πολύ αυστηρότερες από εκείνες που έχουν θεσπίσει τόσο η Ευρωπαϊκή Ένωση, όσο και η Νορβηγία. Διατίθεται σε υγρό μουρουνέλαιο MÖLLER’S με φυσική γεύση, με γεύση λεμόνι και γεύση Tutti Frutti ή σε MÖLLER’S ΨΑΡΑΚΙΑ – ΖΕΛΕΔΑΚΙΑ. Οι κάψουλες MÖLLER’S FORTE, περιέχουν μίγμα μουρουνέλαιου και ιχθυέλαιου, ενώ τα ζελεδάκια που είναι ιδιαίτερα κατάλληλα για τα δύσκολα παιδιά που δεν θέλουν να πιούν το μουρουνέλαιό τους, περιέχει ιχθυέλαιο, ωμέγα-3 και βιταμίνη D.
Συμπερασματικά, η κατανάλωση μουρουνέλαιου στην περίοδο των εξετάσεων είναι ιδιαίτερα σημαντική σε συνδυασμό βέβαια με τις ευρύτερες συνήθειες στην καθημερινότητα του μαθητή. Η επαρκής ξεκούραση και ο ύπνος καλής ποιότητας από τη μια και η τακτική σωματική δραστηριότητα από την άλλη –είτε με τη μορφή οργανωμένης άθλησης είτε με τη μορφή βόλτας ή παιχνιδιού– φαίνεται να συμβάλλουν στην καλύτερη διαχείριση του άγχους και να μεγιστοποιούν την απόδοση των μαθητών – φοιτητών.
Δρ. Δημήτρης Γρηγοράκης
Κλινικός Διαιτολόγος – Διατροφολόγος ΒSc, MSc, PhD
Διδάκτωρ Τμήματος Επιστήμης Διαιτολογίας-Διατροφής Χαροκοπείου Πανεπιστημίου
